W związku z tym, że Polska jest krajem członkowskim Unii Europejskiej, nic nie stanowi przeszkód, by każdy, kto się na to zdecyduje, mógł wyjechać za granicę w celu poszukiwania pracy, a także ze względów prywatnych. Małżeństwa polsko-niemieckie nie są rzadkością, dlatego pojawiają się różne zapytania, które dotyczą kwestii prawnych dotyczących emerytury po zmarłym małżonku. W artykule przeczytasz, jakie są regulacje prawne dotyczące poboru świadczeń emerytalnych w Polsce i w Niemczech.
Renta w Niemczech po zmarłym małżonku
W Niemczech funkcjonuje instytucja prawna pod nazwą renta wdowia, która przysługuje po zmarłym małżonku. Zgodnie z § 33 ust. 4 szóstej księgi niemieckiego kodeksu socjalnego [Sozialgesetzbuch VI; dalej SGB VI] występują cztery przypadki, w których świadczenie rentowe po ubezpieczonym zmarłym przechodzi na członków rodziny.
Są to:
- tzw. mała renta wdowia (kleine Witwenrente oder Witwerrente);
- tzw. duża renta wdowia (große Witwenrente oder Witwerrente);
- renta wychowawcza (Erziehungsrente);
- tzw. renta sieroca (Waisenrente).
Komu przysługuje roszczenie o wypłatę renty wdowiej w Niemczech?
O rentę wdowią można się ubiegać, jeśli po śmierci małżonka, dana osoba nie wstąpiła ponownie w związek małżeński. Należy także pamiętać, że renta przysługuje jedynie wtedy, gdy zmarły małżonek był ubezpieczony i spełniał wymóg co do minimalnego okresu ubezpieczenia, tzw. Wartezeit. Wymieniona wcześniej mała renta to świadczenie, które jest ograniczone czasowo i może być wypłacane przez maksymalnie 24 miesiące (bieg tego okresu rozpoczyna się po upływie miesiąca, w którym ubezpieczony małżonek zmarł, podstawa prawna to § 46 ust. 1 SGB VI).
W przypadku dużej renty wdowiej, wdowiec lub wdowa mogą uzyskać to świadczenie, jeśli spełniają dodatkowo przynajmniej jeden z poniższych warunków:
- mają na utrzymaniu własne dziecko lub dziecko zmarłego małżonka, które nie ukończyło 18 lat,
- ukończyli 47 lat,
- mają zmniejszoną zdolność zarobkowania.
Wdowa lub wdowiec mają prawo do roszczenia o wypłatę renty (emerytury) po zmarłym małżonku, jeżeli małżeństwo trwało przynajmniej rok.
Polska emerytura i niemiecka renty po małżonku
Istnieje możliwość pobierania zarówno polskiej emerytury, jak i niemieckiej renty po małżonku. Jeśli wysokość polskiej emerytury i pozostałych dochodów nie przekracza kwoty określonej ustawowo, emerytura będzie wypłacana w pełnej wysokości. W przypadku przekroczenia tej stawki renta zostanie pomniejszona.
Co więcej, jak wynika z art. 97 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych z dnia 26 sierpnia 2009 r. (Dz.U. Nr 153, poz. 1227) „osobom uprawnionym do emerytury lub renty oraz do świadczeń o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych świadczenia przysługujące na podstawie ustawy wypłaca się w wysokości w niej określonej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej”. Z przywołanych przepisów wynika, że świadczenie emerytalne może być pobierane jednocześnie na terenie Polski i Niemiec.
