Próchnica to jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Dotyka osób w każdym wieku, jednak szczególnie narażone na nią są dzieci. Rozwój próchnicy może prowadzić do dokuczliwego bólu, trudności w jedzeniu i wpływać negatywnie na ogólne zdrowie i samopoczucie. Wczesne rozpoznanie i prewencja próchnicy są kluczowe, aby zapewnić zdrowy uśmiech na lata.
Próchnica – mechanizm powstawania
Próchnica zębów jest chorobą jamy ustnej, która polega na demineralizacji szkliwa i zębiny, czyli tzw. twardych struktur zęba. Powstaje w wyniku działania bakterii, które obecne są w płytce nazębnej gromadzącej się na powierzchni zębów. Bakterie metabolizują pozostałości po spożywanych pokarmach (zwłaszcza cukrach), powodując zakwaszenie środowiska jamy ustnej. Kwasy atakują strukturę zęba, demineralizują szkliwo i prowadzą do powstawania ubytków, czyli tworzenia się zmian próchnicowych. Próchnica wymaga stałej uwagi w zakresie profilaktyki, diagnozy i skutecznego leczenia.
Objawy próchnicy zębów
Liczba, rodzaj oraz nasilenie objawów próchnicy, które mogą wystąpić, są zróżnicowane i zależą przede wszystkim od stopnia zaawansowania próchnicy i jej lokalizacji. Do podstawowych objawów próchnicy należą:
- białe lub ciemne plamy na zębach: w początkowym stadium próchnicy na powierzchni zębów mogą pojawić się białe plamy, które są trudne do zauważenia bez dokładnego przeglądu u dentysty. Plamy te mogą ciemnieć, stając się brązowe lub czarne, gdy próchnica postępuje.
- ubytki w zębach: jeden z bardziej oczywistych objawów próchnicy to widoczne ubytki w zębach, które mogą być wyczuwalne językiem.
- ból zęba: próchnica może prowadzić do bólu zęba, szczególnie przy spożywaniu jedzenia słodkiego, gorącego lub zimnego. Ból może być tępy lub ostry i nasilać się w pozycji leżącej oraz w nocy.
- nadwrażliwość zęba: zwiększona wrażliwość na temperaturę pokarmów lub napojów, a także na słodkie lub kwaśne smaki, może być wczesnym sygnałem próchnicy.
- ból przy nagryzaniu: dyskomfort lub ból przy gryzieniu może wskazywać na to, że próchnica dotknęła głębsze warstwy zęba.
- obrzęk dziąseł wokół zęba: zaawansowane przypadki próchnicy zębów, szczególnie gdy dotyczy ona korzenia zęba, można zauważyć obrzęk lub zaczerwienienie dziąseł wokół zęba.
Profilaktyka próchnicy – jak dbać o zęby?
Skuteczne zapobieganie próchnicy wymaga podejścia wieloaspektowego, skupiającego się na higienie jamy ustnej oraz diecie. Regularne wizyty u dentysty są z. Warto pamiętać, że samo szczotkowanie nie jest wystarczające. Codzienne stosowanie nici dentystycznej pomaga usunąć płytkę nazębną i resztki jedzenia z przestrzeni międzyzębowych, do których trudno dotrzeć szczoteczką do zębów. Uzupełniająco stosować można płyny do płukania jamy ustnej. Ważne jest również ograniczenie spożywania słodyczy, napojów gazowanych i innych produktów bogatych w cukry i kwasy, ponieważ te substancje przyczyniają się do rozwoju próchnicy. Nie rzadziej niż raz na 6 m-cy należy odwiedzać dentystę na przeglądzie oraz korzystać z profesjonalnego scalingu i piaskowania zębów u higienistki stomatologicznej.
Kiedy udać się do stomatologa?
Regularne wizyty u dentysty są kluczowym elementem zapobiegania problemom związanym ze zdrowiem jamy ustnej, w tym próchnicą i chorobami dziąseł. Zarówno dorosłym jak i dzieciom zaleca się odbywanie regularnych wizyt kontrolnych co 6 miesięcy. Pozwalają one na wczesne wykrywanie i leczenie próchnicy zanim staną się one poważniejsze.
Należy szybciej odwiedzić dentystę, w sytuacji gdy:
- doświadczasz bólu zęba, bólu dziąseł, trudności z żuciem lub jakiegokolwiek innego rodzaju dyskomfortu w jamie ustnej,
- doznałeś urazu w jamie ustnej, na przykład złamania zęba, wypadnięcia zęba,
- obserwujesz zmiany w wyglądzie dziąseł – np. ich kolorze, wrażliwości – lub inne zmiany, takie jak owrzodzenia czy biały nalot.
Co dentysta robi z próchnicą
Leczenie próchnicy przez dentystę polega na dokładnym oczyszczeniu i usunięciu zainfekowanej tkanki i zabezpieczeniu ubytku przy użyciu wypełnienia stomatologicznego. W zaawansowanych przypadkach, kiedy dochodzi do zapalenia miazgi, konieczne może być leczenie endodontyczne czyli leczenie kanałowe zębów. Polegające ono na usunięciu zainfekowanej miazgi zęba, dokładnym czyszczeniu i dezynfekcji kanałów oraz ich dokładnym wypełnieniu materiałem biokompatybilnym, najczęściej gutaperką.
Zapobieganie próchnicy wymaga zintegrowanego podejścia, skupiającego się na edukacji, odpowiedniej higienie jamy ustnej oraz regularnych wizytach u dentysty. Próchnica jest jednym z najczęściej występujących problemów zdrowotnych na świecie, ale z odpowiednią wiedzą i nawykami można jej skutecznie zapobiegać. Zapraszamy to umówienia wizyty w naszym gabinecie Ortognatyka.
