Czy okna dachowe są odporne na hałas?

Hałas docierający do wnętrza budynku jest jednym z ważnych czynników wpływających na jakość życia. Stres związany z przeciążeniem spowodowanym dobiegającymi z zewnątrz dźwiękami ma wpływ nie tylko na samopoczucie i poziom zmęczenia, ale również przyczynia się do rozwoju chorób. W budynkach z poddaszem użytkowym, zwłaszcza tam, gdzie są na nim zlokalizowane sypialnie, duże znaczenie ma dobre wyciszenie dachu, w tym znajdujących się w nim okien dachowych.

Problemy związane z hałasem docierającym do wnętrza pomieszczeń

„Okna dachowe są montowane w większości nowych domów z poddaszem użytkowym, ponieważ okazują się dobrą metodą na skuteczne doświetlenie pomieszczeń. Zainstalowanie okna tego rodzaju w połaci dachu pozwala na komfortowe korzystanie z całej dostępnej przestrzeni, znacznie zwiększając możliwości aranżacji najwyższej kondygnacji budynku i ograniczając koszt używania sztucznego oświetlenia. Co ważne, mogą być stosowane przy wszystkich konstrukcjach dachów. Liczy się także fakt, że założenie okien dachowych jest o wiele tańsze niż wykonanie lukarn ze zwykłymi otworami okiennymi, ze względu na brak konieczności budowy skomplikowanej więźby dachowej oraz zwiększania powierzchni pokrycia. Okna dachowe można zastosować w starszych budynkach bez potrzeby ich znacznej przebudowy. Sporo osób zastanawiających się nad montażem okna dachowego obawia się jednak problemów z hałasem” – zauważa przedstawiciel firmy Dachlux, która zajmuje się dostarczaniem materiałów do układania pokryć dachowych.

Jednym z ważniejszych zadań dachu, zwłaszcza w budynkach z poddaszem użytkowym jest skuteczna ochrona wnętrza przed hałasem. Problemem mogą być zarówno dźwięki dochodzące z zewnątrz, związane ze znajdującymi się w pobliżu drogami lub ulicami wynikające z dużego natężenia ruchu, jak i odgłosy docierające z ulokowanych w pobliżu przedsiębiorstw czy obiektów użytkowych. W większości przypadków za dobre wytłumienie pomieszczeń odpowiada po części użyty materiał dociepleniowy, który jest w stanie pochłaniać część przenoszonych przez pokrycie dachowe wibracji, a po części zastosowane na poddaszu okna.

Podobnie przedstawia się kwestia hałasu wywoływanego przez opady atmosferyczne. W tym przypadku zdolność do tłumienia odgłosów zależy w większej części od rodzaju pokrycia oraz okien zamontowanych w połaci dachu. Największą zdolność tłumienia odgłosów padających kropel mają pokrycia ciężkie – dachówki ceramiczne, betonowe oraz gont dachowy. Ze względu na swoją masę nie wpadają w wibracje, a ich grubość sprawia, że rozchodzące się w nich fale dźwiękowe są skutecznie tłumione. Z dźwiękami tego rodzaju radzą sobie również tradycyjne pokrycia bitumiczne – zarówno papa termozgrzewalna, jak i gont bitumiczny. Choć uzyskiwane efekty nie są tak dobre jak w przypadku pokryć ciężkich, to dzięki pełnemu deskowaniu, na którym są układane papy i gonty, hałas jest tłumiony stosunkowo nieźle. Najwięcej problemów przysparza na tym polu blacha dachowa. Pokrycie tego rodzaju jest lekkie i łatwo wpada w drgania mocno rezonując. O ile jednak w przypadku pokrycia znaczną część hałasów jest w stanie wytłumić dobrze wykonana termoizolacja z prawidłowo dobranego materiału, to w oknach połaciowych całość tego zadania spoczywa na ich konstrukcji.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze okien dachowych odpornych na hałas?

Okna dachowe tak samo jak materiały pokryciowe, termoizolacja czy ściany budynku muszą sobie radzić z hałasem dobiegającym z zewnątrz. Ponieważ dźwięk rozchodzi się w powietrzu w postaci drgań, w jakie są wprawiane cząsteczki gazu, odległość jaką może pokonać jest znaczna, jednak wraz z nią natężenie dźwięku stopniowo maleje. Fale dźwiękowe natrafiające na przeszkodę, taką jak szyby wmontowane w okno dachowe czy fasadowe, powodują, że materiał wpada w drgania, które są z kolei przenoszone na sąsiadujące z nimi elementy, a docierając do wnętrza ponownie oddają energię otaczającemu je powietrzu. W przypadku padających na okno kropel deszczu mechanizm powstawania hałasu jest nieco inny. Wibracje, w które wprawiane jest przeszklenie pochodzą od bezpośrednich uderzeń kropli, dlatego często dźwięki tego typu są bardziej dokuczliwe niż pochodzące z innych źródeł. W obu sytuacjach wielkość energii jaka „przejdzie” do środka jest jednak miarą izolacyjności akustycznej okien.

Izolacyjność akustyczna okien jest określana specjalnymi współczynnikami pokazującymi, o ile mogą one zmniejszyć poziom dobiegającego z zewnątrz hałasu. Można spotkać zarówno oznaczenia rozbite na dwa parametry: R_A1, określający zakres redukcji dźwięków o niskiej i średniej częstotliwości oraz R_A2, który dotyczy dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości, jak i R_w podający wartości uśrednione. Zwykle dla tych samych okien R_w będzie większe niż R_A1 i R_A2 jednak wynika to z różnych metodologii pomiaru, a wartości tych nie należy ze sobą porównywać. Za okna bardzo ciche można uznać te, w których wartość R_w zbliża się do 40 dB.

Tłumienie hałasu przez okna dachowe zależy w przeważającej mierze od ich konstrukcji. Na ostateczny efekt składają się różne czynniki – duże znaczenie ma grubość szyb, a także rodzaj użytego gazu oraz sposób osadzenia pakietu szybowego w ramie. Okna o wysokim współczynniku tłumienia dźwięków najczęściej są wyposażane w tafle ze szkła klejonego arkuszem folii. Dla zmniejszenia ilości przekazywanych drgań, a jednocześnie utrzymania masy i grubości na możliwie niskim poziomie zwykle używane są dwie szyby o różnej grubości. Gazem, który sprawdza się w takich zastosowaniach najlepiej okazuje się krypton lub argon. W przewarzającej mierze wykorzystywane pakiety szybowe mają dwie lub trzy komory. By ograniczyć drgania niezwykle ważne jest stosowanie odpowiednio elastycznych i wytrzymałych uszczelek, które ograniczają możliwość wydostawania się ciepła i pełnią funkcję amortyzatorów.

Hałas związany z opadami atmosferycznymi można ograniczyć decydując się na montaż zewnętrznych rolet. Choć one również będą wpadały w niewielkie wibracje, to przy odpowiedniej izolacji prowadnic i całego mechanizmu możliwe będzie ich znaczne ograniczenie. Dźwięki padającego deszczu będą wówczas zdecydowanie mniej dokuczliwe. Jeżeli w oknach konieczne będzie zastosowanie nawiewników (gdy w budynku nie ma wentylacji wwiewno-wywiewnej), powinny one charakteryzować się nie gorszymi parametrami akustycznymi niż samo okno. Na poziom hałasu będzie miał wpływ również sposób montażu okna oraz jakość użytych materiałów izolacyjnych, które muszą charakteryzować się współczynnikiem izolacyjności akustycznej R_w na poziomie nie niższym niż montowane okno.